«موی تای» هنر رزمی و روش دفاع از خود است که در آن از ضربههای مشت، آرنج، زانو و پا استفاده میشود و قبلاً ضربهی سر را نیز سلاح مجاز میدانستند. موی تای امتحان قدرت است و در آن از قسمتهای مختلف بدن و حتی اسکلههای بدن به عنوان سلاحی در نبردها استفاده میشود و هیچ عضوی از بدن غیر فعال نمیماند. در واقع میتوان گفت که «موی تای» نبرد با سلاحهایی است که همیشه همراه آدمی است و افراد بشر به طور خدادادی از آن بهرهمند هستند.
«موی تای» یا به عبارتی «تای بوکسینگ» ورزش رزمی و سنتی کشور تایلند است و به طور خاص به مردم کشور تایلند تعلق دارد و قدمت آن با تاریخچهی مردم «تای» آمیخته شده است. ریشهی «موی تای» به زمانهای بسیار قدیم باز میگردد، به زمانی که مبارزات انسانها، بدوی و ابتدایی بود و مجبور بودند برای زنده ماندن و حفظ خانواده و طایفه و... با هم بجنگند و این آغاز داستانی است که چطور انسانها شروع به استفاده از ضربات پا، زانو، مشت و آرنجهایشان در مبارزات نمودند.
موی تای به عنوان بخش ضروری فرهنگ تایلند از دوران کهن بر جای مانده است و افرادی که تای بوکسور بودند یا در این رشته مهارت داشتند، اغلب لقب «مردان شریف» را میگرفتند. در دوران قدیم افرادی که میخواستند به فرمانروایی و حکومت دست یابند، مجبور بودند که از بین هجده سبک موی تای، چهار سبک آن را بیاموزند. این چهار سبک شامل «کانیکا» (Kanika) هنر حرکات بدن، «آتیاسا» (Atihasa) تاریخچهی اجداد قهرمان، «مایا» (Maya) هنر مشتزنی و «مونتا» (Munta) دانستن طلسم افسانهای بود و به همین علت موی تای یکی از مهارتهای پادشاهان در زمانهای قدیم بوده است.
این هنر رزمی در دوره قبل از آیودهایا «سبک چای یوت» (Chaiyuthstyle) «روش مبارزه چند وجهی» نامیده میشد و از آن زمان که کشور سیام (Siam) نام خود را به تایلند تغییر داد، این ورزش هم «موی تای» (Muaythai) نامیده شد و باید توجه داشت که تلفظ صحیح نام این ورزش در زبان دری، «موی تای» است و اگر به شکل دیگری تلفظ گردد، معنی آن تغییر خواهد یافت.
موی تای در قرن اخیر مورد توجه نقاط مختلف جهان قرار گرفت و در نقاط مختلف جهان به خصوص کشورهای اروپایی مکرراً مسابقههای آن برگزار شد. از این رو از دو دههی اخیر به بعد، ادارهی تربیت بدنی کشور تایلند مصمم گرفت ورزش موی تای را به طور جدی و در سطح بینالمللی گسترش دهد و فعالیت خود را از سال 1985 با تأسیس «انجمن موی تای آماتور تایلند» و با نام اختصاری (AMAT) آغاز کرد. در سال 1999 در جلسهای که با حضور اعضای کمیته المپیک آسیا در کشور کویت برگزار شد، اعضای کمیتهی المپیک آسیایی با درخواست کمیتهی ملی المپیک تایلند، مبنی بر پیوستن ورزش موی تای آماتور به المپیک آسیایی موافقت نمودند.
پوششهای سنتی «موی تای»:
در گذشته مردم تایلند هنگام نبرد با کشورهای دیگر جهت تقویت روحیه نیروهای خود دعاهای خاصی میخواندند و به جز شلوار و پیراهن سنتی از پارچه و کمربندهای مخصوص به عنوان محافظ در مقابل نیروهای هیپنوتیزمکننده استفاده میکردند، که به اختصار از آنها نام میبریم:
1ـ مونگون (سربند):
مردم تایلند بر این اعتقاد بودند که قدرتهای جادویی و هیپنوتیزمکننده به بالاترین قسمت بدن انسان یعنی سر، تأثیر فراوان میگذارد، لذا مردها نوار پارچهای را که علائم و نشانههای دعا بر آن نقش بسته بود، به دور سر خود میبستند. از این رو طرفداران سرسخت موی تای استفاده از «مونگون» (سربند) را مرسوم نمودند.
2ـ پراچیات (بازوبند):
استفاده از پراچیات یا بازوبند از دیگر اعتقادات مردم تایلند بوده است. شواهد تاریخی و باستانی نشان میدهند که در گذشتههای دور اغلب مبارزان تایلندی هنگامی که میخواستند به میدان جنگ وارد شوند، نوار باریکی را به دور بازویشان میبستند و معتقد بودند این پوشش به آنها نیرو داده و آنها را از خطر محفوظ میدارد.
موسیقی سنتی «موی تای»:
از گذشتههای دور تاکنون، اردوهای کشورهای مختلف، برای نیروهای نظامی خود نوعی موزیک را در نظر میگرفتند که در هنگام جنگ از آن برای تقویت روحیه نیروهای خود استفاده میکردند. از آن جایی که هنر موی تای در گذشته جزء تمرینات نیروهای نظامی و سربازان سرزمین تایلند بوده است، در حال حاضر در این کشور مبارزه و مسابقات «تای بوکسینگ» با صدای طبل و نوعی موسیقی همراهی میشود، که بدین وسیله مبارزین را تحریک مینماید تا با تبادل ضربات سنگین از تحرک باز نمانند و یکدیگر را به مبارزه بطلبند. مردم تایلند، موسیقی سنتی «سارما» (Sarma) در رینگ تای بوکسینگ، را سمبلی از احترام و تکریم و آن را برای ایجاد حس قدردانی و تشکر از افرادی میدانند که تای بوکسور را به این مقام رساندهاند.
حرکات سنتی وای کرو (waikru) که به معنی «ادای احترام به استاد» است به منظور حس حقشناسی در ذهن و قلب هر تای بوکسور جای دارد و برای احترام به پدر، مادر و استاد انجام میگیرد.
از این رو در حال حاضر در سرزمین تایلند تای بوکسورها، حرکات سنتی وای کرو (waikru) را برای قدرشناسی از والدین خود که در زندگی زحمات بسیار زیاد برای آنان متحمل شدهاند و همچنین به منظور قدرشناسی از مربی و استاد خود که این فنون را به ایشان آموخته است، انجام میدهند.